با ظهور فناوری های مدرن ارتباطی، جهان وارد دوران جدیدی شده است که با عنوان‌های خاص ارتباطی نظیر «جامعه اطلاعاتی»، «جامعه شبکه ای»، « جامعه های معرفتی» و «جامعه دانایی» از دوره های پیش از خود متمایز می شود. بنابراین، آموزش شهروندی منجر به تحکیم و تقویت نظام ارزشی مهارت های شهروندی و مشارکت پایدار شهروندان می گردد.
این مولفه ضامن بقاء و تداوم حیات اجتماعی و میزان توسعه همه جانبه جوامع رو به پیشرفت است. در واقع سیر تحولاتی آموزش شهروندی از بعد تربیتی در ساختار جامعه ایران از یک سابقه و قدمت تاریخی بسیار غنی برخوردار است.
آموزش شهروند سیاسی در هر جامعه ای هدفش پرورش سیاسی، شکل دادن رفتارهای کودکان و نوجوانان به اقتضای قالب های اجتماعی و سیاسی است، آموزش شهروندی با ارتقاء فرهنگ شهروندی ارتباط مسقیم دارد، این مولفه در جهت دادن رفتار شهروندان و کیفیت مشارکت آنان در امور جامعه به عنوان یکی از الزامات اساسی سرمایه اجتماعی و شاخص های توسعه فرهنگی یافتگی نقش موثر دارد. آموزش شهروندی یک آمیختگی و رابطه تنگاتنگ با اخلاق و روابط اخلاقی دارد.
آموزش مهمترین زیرساخت دستیابی به فرهنگ شهروندی
ارتقاء سطح آگاهی و فرهنگ شهروندان با تعامل سازنده مدیریت شهری و آموزش و پرورش امکانپذیر است. بنابراین، آموزش از مهمترین پایه‌های دستیابی به الگوهای رفتاری صحیح در اصول شهروندی و مهمترین زیرساخت دستیبابی به فرهنگ شهروندی است.فضای همکاری و تعامل زمینه‌ساز رشد و پویایی شهر و شهروند خواهد بود و به دنبال آن همبستگی رفتاری، همزیستی سالم، شهروند خوب و رفتار بهنجار در امر آموزش و پرورش موثر خاهد بود. از جمله اقدامات در این راستا، نحوه برگزاری کارگاه‌های آموزشی مشترک، نظارت بر نحوه ساخت و سازهای مراکز آموزشی، بهره‌برداری از فرهنگسراهای شهرداری و امکانات فرهنگی موجود در سطح شهر است.
اجرای سیاست شهر هوشمند در قم
سیاست‌های شهر هوشمند که با تحقق حقوق شهروندی و پیش‌بینی‌های سند چشم‌انداز ۲۰ ساله قم در مسیر هوشمند سازی گره خورده است. راه‌اندازی فروش اینترنتی محصولات و تولیدات خانگی در برون‌رفت از مشکلات اقتصادی موجود با استفاده از توان و تجربه شرکت‌های استارت آپی از فعالیت های اولیه این سیاست بوده که در مسیر افزایش نشاط اجتماعی برنامه‌های ویژه‌ای را دنبال می‌کند که برگزاری جشنواره سفره ایرانی ازجمله آن‌ها بود. طبق نظرسنجی‌های صورت گرفته بیش از ۹۰ درصد مردم از شکل و زمان برگزاری جشنواره سفره ایرانی رضایت داشتند. این رویکرد نشان می دهد که شهر قم در صورت ایجاد بسترهای لازم امکان درآمدزایی از این قبیل مباحث در جهت حقوق شهروندی بسیار زیاد است.
طبق گفته رئیس ستاد شهر هوشمند شهرداری قم در عصر حاضر مسئله شهر هوشمند از ضروریات زندگی بوده و گریزی از آن نیست و در صورت عدم اجرای سیاست شهر هوشمند حاشیه‌نشینی و بی‌عدالتی شهری ازنتایج این ایده است.
از ویژگی های شهر هوشمند شهری دارا بودن اسکان و سطح زندگی باکیفیت، امکانات فناوری و زندگی سالم بر سایر جنبه‌های زندگی غلبه دارد.همچنین سبک زندگی هوشمند، حمل و نقل هوشمند، محیط‌زیست هوشمند و اقتصاد و حاکمیت هوشمند از مؤلفه‌های اصلی شهر هوشمند است که باید به سمت و سوی آن حرکت کرد.
از نکات مهم اجرایی سیاست این است که اگر همکاری مردم در زمینه شهر هوشمند تقویت شود پیاده‌سازی این مقوله مهم در استان قم تحقق پیدا کرده و نقش نهادهای دولتی صرفاً در قالب‌های حمایتی خلاصه می‌شود.
حقوق شهروندی، یکی از اصولی است که در صورت فراموشی یا غفلت از آن، کل جامعه دچار خسران شده و به هدف متعالی خود نمی‌رسد. بنابراین حقوق شهروندی یک اصل است که باید برای حفظ جامعه رعایت شود و بدون رعایت آن نمی‌شود به یک جامعه ایده‌آل رسید و نکته اخر اینکه، آموزش حقوق شهروندی نیز مقوله مهم و حائز اهمیت است که باید از همان دوران کودکی برای آن همت گماشت تا در جامعه نهادینه شود.
منبع: روزنامه گویه استان قم